نقد و بررسی
پونه
یکی از این گیاهان دارویی که در طب سنتی ایران و ملل مختلف سابقه مصرف دیرینه‌ای دارد و خواص درمانی چشم‌گیری برای آن ذکر کرده‌اند، گیاه پونه است. این گیاه دارای بیش‌ترین پراکنش در بین دیگر گیاهان دارویی در کشورمان است. از گیاه پونه در طب سنتی ایران برای درمان نفخ، قولنج روده‌ای، خلط‌آور، اشتهاآور، ضد‌سرفه، ضد اسپاسم، داروی سقط جنین، مسکن درد قاعدگی، ضد تهوع، اسهال و استفراغ استفاده می‌شود. همچنین برگ‌های خشک شده پونه برای عطر دادن به غذا و لبنیات بسیار کاربرد دارد.
پونه
گیاه معطر پونه گیاهی علفی، گلدار و از خانواده نعناعیان است.
گیاه دارویی پونه در مناطق معتدل یا گرمسیر ایران معمولاً در حاشیه باغ‌ها، اطراف چشمه‌ها و کنار جویبار‌ها به صورت خودرو می‌روید. در کشورمان دو نوع گیاه پونه ازجمله پونه کوهی و پونه رود از گونه‌های دیگر شناخته شده‌تر هستند.
اکثر گونه‌های مربوط به خانواده نعناعیان طبع گرم و خشک دارند. گیاه پونه (کوهی و رود) نیز مانند گیاه نعناع دارای طبع گرم و خشک است.
عرق، چای، خوشبوکننده هوا، اسانس و پودر برگ خشک شده پونه در بازار موجود است. برگ‌های خشک شده پونه برای طعم دادن به ماست، کشک، دوغ، آش رشته، سوپ و دیگر غذا‌های سنتی کاربرد دارد.
فواید درمانی گیاه پونه
گیاه پونه دارای اسانس روغنی فرار یا روغن منتول و حاوی مقادیر بالایی از کلسیم، پتاسیم، منیزیم، آهن، ویتامین A و C، تانن، فیبر، رزمارینیک اسید، تیمول، بتاکاریوفیلین و پلی‌فنول‌هاست. این گیاه دارویی دارای خواص ضد‌باکتریایی، ضد‌ویروسی، ضد‌قارچی، آنتی‌اکسیدانی و اثرات آرام‌بخش قوی است.
مفید برای سرماخوردگی و آنفولانزا
گیاه پونه حاوی منتول بالاست. منتول یا جوهر نعناع الکلی ده کربنی است که از روغن اسانس خالص نعناع یا پونه استخراج می‌شود. منتول دارای خواص خلط‌آور و تسکین دهنده علائم سرماخوردگی و آنفولانزا مثل گرفتگی بینی، آبریزش چشم، سرفه و سردرد است.
بخور گیاه پونه به تنفس راحت کمک می‌کند و به عنوان یک ضد احتقان برای سیستم تنفسی و ریه‌ها عمل می‌کند. استفاده از دمنوش پونه باعث سستی مخاط یا بلغم و پاک‌سازی مجاری تنفسی می‌شود.
مفید برای هضم غذا و درد معده
از گذشته‌های دور تاکنون متخصصان طب سنتی مصرف گیاه پونه را برای مشکلات گوارشی موثر می‌دانستند. تاثیرات گیاه دارویی پونه در درمان نفخ، اسپاسم، معده درد و ترش کردن غذا به اثبات رسیده است.
استفاده از دمنوش پونه به عنوان دارویی ضد اسپاسم باعث تسکین درد معده می‌شود. برخی از متخصصان معتقدند که استفاده از پونه موجب بهبود عملکرد کبد و تشویق به تولید صفرا شده و به هضم بهتر غذا کمک می‌کند.
درمان آکنه یا جوش صورت
گیاه پونه با خاصیت ضد باکتری بالا یک نوع آنتی‌بیوتیک طبیعی در مقابل باکتری‌های بیماری‌زاست. شست و شوی نامنظم صورت، چربی پوست و ماندگاری برخی از لوازم آرایش روی پوست موجب تجمع باکتری و ایجاد جوش می‌شود. با استفاده از ماسک پونه می‌توان از بروز جوش‌های چرکی جلوگیری کرد.
کاهش درد عضلات و مفاصل
اسانس گیاه پونه از خواص گرم کننده و بی‌حس کننده برخوردار است و در ماساژ‌ها برای کمک به کاهش درد عضلات و مفاصل استفاده می‌شود. از قدیم گیاهان دارویی دارای طبع گرم و خشک را برای درمان بیماری‌هایی مانند: روماتیسم و آرتروز مفید می‌دانستند.
گیاه پونه با طبع گرم و خشک و خاصیت کاهنده اسیداوریک برای درمان بیماری نقرس و روماتیسم مفصلی موثر است.
آرامش ذهن و خواب عمیق
منتول بالای موجود در گیاه پونه و اکثر گروه نعناعیان برای کاهش سردرد و آرامش ذهن موثر است. تحقیقات صورت گرفته تاکنون خواص آرامش‌بخشی خفیف گیاه پونه را به اثبات رساندند.
ضد اسهال و عفونت روده
نتایج مطالعه نشان داد که گیاه پونه به عنوان دارویی گیاهی دارای اثر ضد اسهال بالایی است. علاوه‌بر این مطالعات مردم‌شناسی نشان داد که بسیاری از جوامع سنتی برای درمان اسهال از عرق گیاه پونه رودخانه استفاده می‌کنند.
دفع حشرات با پونه
خوردن یا ضماد گذاشتن پونه پادزهر نیش حشرات و دور کننده زنبور‌ها و مگس‌هاست. همچنین دود کردن برگ پونه موجب دور کردن حشرات می‌شود.
پونه بیابان داروی نیش عقرب است. برای دفع حشرات از کاشت گیاه پونه در منزل یا استفاده از عطر و برگ خشک آن در اتاق بهره ببرید.
خواص دیگر گیاه پونه
کاهش درد‌های قاعدگی و تنظیم عادت ماهانه، ضد عفونی کننده مجاری ادرار، تقویت قوای جنسی، ضد التهاب، رفع غش، مقوی قلب، خوشبو کننده دهان، ضدعفونی کننده زخم‌های دهان، ضد ویروس، مفید برای کلیه و کبد، ضد قارچ، تنظیم فشار خون، ادرارآور، رفع تب، رفع عفونت، درمان سردرد، درمان آبله و سل.
عوارض استفاده بیش از حد گیاه پونه
گیاه پونه و فرآورده‌های آن برای زنان باردار منع است. استفاده از پونه در مصارف بالا موجب تحریک انقباض رحم و افزایش جریان قاعدگی و سقط جنین خواهد شد.
در مصارف کم آن هم عرق یا دمنوش پونه رودخانه برای کودکان مشکلی ندارد. اما استفاده از جوهر پونه به صورت خوراکی برای هر سنی خطرناک است.
مصرف بیش از حد پونه موجب مسمومیت می‌شود.
ممکن است برای برخی افراد ایجاد حساسیت کند. این حساسیت به صورت خارش و قرمزی پوست و چشم و عطسه یا سرفه نمایان می‌شود.
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.